Αν δεν χορτάσατε ακόμα χιονισμένα τοπία και έχετε διάθεση για μια ευχάριστη, αλλά και ξεκούραστη απόδραση σε πυκνόφυτα ελατοδάση κατάφορτα από το χιόνι, τότε μια εκδρομή -ακόμη και μονοήμερη για όσους μένουν στην Αττική- ώς τη Στενή Ευβοίας σίγουρα θα σας φέρει κοντά στον άγνωστο, μαγευτικό, χειμερινό κόσμο της όρους Δίρφυς.
Εδώ, κάτω από τα κατάλευκα ελάτια, θα «κλέψετε» αξέχαστε εικόνες από τη μαγεία της χειμερινής ορεινής φύσης, θα παίξετε χιονοπόλεμο με την παρέα σας, θα απολαύσετε σύντομους περιπάτους στα παρακείμενα δάση και φυσικά, το καλό φαγητό δίπλα στο φουντωμένο τζάκι.
Οικογεωγραφία
Η Δίρφυς δεν είναι μόνο ο ψηλότερος ορεινός όγκος της Εύβοιας, αλλά και της νησιωτικής Ελλάδας, εφόσον βέβαια εξαιρεθούν τα τρία μεγάλα βουνά της Κρήτης.
Ο χαρακτηριστικός ηφαιστειογενής κώνος που καταλήγει στην κορφή Δέλφι αγγίζει τα 1.743 μέτρα ύψος. Είναι ορατός σχεδόν από κάθε σημείο του νησιού, από τη Στερεά Ελλάδα και με καθαρό καιρό και από τα περισσότερα νησιά του Ανατ. Αιγαίου. Μάλιστα οι παλιοί ναυτικοί και ψαράδες θεωρούσαν την κορφή της Δίρφυος ένα από τα πιο ευδιάκριτα σημάδια για τον γρήγορο προσανατολισμό τους.
Εδώ, στα δάση και στις πλαγιές του ευβοϊκού βουνού, έβρισκε ησυχία και απομόνωση η θεά Ηρα. Προς τιμήν της οι αρχαίοι Ελληνες είχαν χτίσει ιερό αφιερωμένο στη Διρφύα Ηρα, το οποίο αναφέρουν αρκετοί αρχαίοι συγγραφείς, δυστυχώς όμως δεν έχουν βρεθεί ίχνη του.
Αν και η ευρύτερη περιοχή της Εύβοιας ταλαιπωρείται το καλοκαίρι από πυρκαγιές που καταστρέφουν μεγάλα τμήματα του δάσους, η Δίρφυς εντυπωσιάζει ακόμη με τη δασοκάλυψή της.
Ενώ η ψηλότερη κορφή είναι απογυμνωμένη από δασική βλάστηση, σε υψόμετρο κάτω από τα 1.200 μέτρα αναπτύσσονται πυκνά δάση ελάτης που πολλές φορές μπερδεύονται με συστάδες από καστανιές και πευκοδάση.
Στα πολυάριθμα ρέματα, πλατάνια, σφενδάμια, φράξοι, βουνοκυπάρισσα και δεκάδες άλλα δασικά είδη δημιουργούν ένα αδιαπέραστο τείχος.
Δεν είναι λίγα τα είδη της ορνιθοπανίδας που απαντώνται εδώ, με μόνιμες φωλιές, ενώ αρκετά πουλιά χρησιμοποιούν το βουνό ως ενδιάμεση στάση στο μεταναστευτικό τους ταξίδι.
Απ’ τα πιο εντυπωσιακά δείγματα της πτηνοπανίδας που έχουν παρατηρηθεί στο ευρύτερο ορεινό σύμπλεγμα της Ανατολικής Εύβοιας είναι ο σπιζαετός, ο φιδαετός, το διπλοσάινο, ο μαυροπετρίτης, ο μπούφος, ο γκιώνης, ο χουχουριστής, η τυτώ.
Αν και η Δίρφυς δεν συγκαταλέγεται στα ψηλότερα βουνά της Στερεάς Ελλάδας, λόγω της άμεσης γειτνίασής της με τη θάλασσα του Αιγαίου έχει ένα ιδιαίτερο μικροκλίμα. Ετσι, όταν οι καιρικές συνθήκες το ευνοούν, οι χιονοπτώσεις που παρατηρούνται εδώ είναι ασυνήθιστα έντονες σε σχέση με το υψόμετρο του βουνού.
Πολλές φορές το χιόνι κατεβαίνει ώς τη θάλασσα και τότε οι ειδυλλιακές, λαμπερές παραλίες του Αιγαίου που απολαμβάνουμε τα καλοκαίρια μάς ξαφνιάζουν καθώς αλλάζουν όψη, παραπέμποντας στις μακρινές, σκοτεινές και μυστηριώδεις θάλασσες του Βορρά!
Πώς θα πάω
Η ευρύτερη ορεινή περιοχή της Κεντρικής Εύβοιας, εύκολα προσβάσιμη πλέον μέσω Χαλκίδας, είναι ιδανική για κοντινές αποδράσεις από την πρωτεύουσα και σε αυτήν την περίπτωση δεν θα χρειαστεί να οδηγήσετε ατέλειωτες ώρες, ούτε να δαπανήσετε μια μικρή περιουσία σε διόδια και καύσιμα.Η πιο συνηθισμένη διαδρομή που καταλήγει στα χωριά της Δίρφυος είναι αυτή που ξεκινά από τη Νέα Αρτάκη (8 χιλιόμετρα βόρεια της Χαλκίδας) και οδηγεί στην πασίγνωστη Ανω Στενή.
Συνολικά από Αθήνα δεν θα χρειαστείτε περισσότερο από μιάμιση ώρα (105 χιλιόμετρα) για να βρεθείτε στη χειμωνιάτικη αγκαλιά του βουνού.
Ο δρόμος είναι ασφαλτοστρωμένος και εκτός από λίγες στροφές και την κίνηση φορτηγών από τα παρακείμενα πτηνοτροφεία, δεν θα συναντήσετε κάποιο άλλο πρόβλημα.
Ανω Στενή, μας καλωσορίζει το ποτάμι
Το κεφαλοχώρι της Δίρφυος είναι η Στενή, που απαρτίζεται από τρεις οικισμούς: την Ανω και Κάτω Στενή και τον σχεδόν έρημο πια συνοικισμό Πύργος ή Σκουντέρι. Η Ανω Στενή χτίστηκε στα τέλη του 18ου αιώνα, σε ύψος 480 μέτρων, στη θέση «Κλεισούρα».
Βέβαια το χωριό ελάχιστα πράγματα έχει κρατήσει από την παλιά αρχιτεκτονική του φυσιογνωμία. Οι περισσότερες πέτρινες, κεραμοσκεπείς, δίπατες και τρίπατες οικίες έχουν αντικατασταθεί από νέα, άχρωμα τσιμεντένια κτίρια.
Ομως η ανόθευτη βουνίσια φύση που αγκαλιάζει από παντού το χωριό είναι αυτή που κερδίζει τις εντυπώσεις.
Η παρουσία ενός μικρού ποταμού που κυλά τα γάργαρα νερά του μέσα από αιωνόβιους πλατάνους και βράχια συμπληρώνει αρμονικά με χρώματα και ήχους την ορεινή παλέτα.
Για το πανέμορφο τοπίο που την περιβάλλει, η Στενή μαζεύει τα Σαββατοκύριακα αρκετό κόσμο από την Αθήνα, αλλά και από τις άλλες πόλεις της Εύβοιας.
Σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει να σας τρομάξει ο μικρός συνωστισμός που παρατηρείται κυρίως γύρω από τις ταβέρνες. Απομακρυνθείτε λίγο από το κέντρο του χωριού και θα είστε μόνοι μέσα στο δάσος.
Βέβαια αυτήν την εποχή υπάρχουν αρκετές πιθανότητες να βρείτε τον οικισμό χωμένο στο χιόνι. Αν δεν έχει συμβεί αυτό, μην απογοητευτείτε, αφήστε πίσω τα τελευταία σπίτια και τις ταβέρνες στη θέση «Βρύση Γιατρού» και ανηφορίστε τον ορεινό δρόμο που συνεχίζει με αρκετές στροφές διασχίζοντας δάσος ελάτης και καστανιάς.
Στα περίπου 8 χιλιόμετρα θα βγείτε σε χαρακτηριστικό διάσελο απολαμβάνοντας την πανοραμική θέα. Από αυτό το σημείο θα δείτε χιόνι και πέλαγος να γίνονται ένα στη γραμμή του ορίζοντα!
Προς τον Βορρά θα υψώνεται ο κώνος της Δίρφυος, χιονισμένος ώς αργά την άνοιξη. Στη ρίζα του, στη θέση «Λειρί» (υψόμ. 1.150 ) -υπάρχει πρόσβαση από χωματόδρομο- βρίσκεται το ορειβατικό καταφύγιο του ΕΟΣ Χαλκίδας.
Στην προς Νότο τοπιογραφία, κυριαρχεί ο μακρόστενος κακοτράχαλος ασβεστολιθικός όγκος του Ξηροβουνίου (ψηλότερη κορυφή του ο Πορτάρης, στα 1.453 μ.).
Κοντινές εκδρομές
Αν ο καιρός το επιτρέπει αξίζει να συνεχίσετε τον ασφάλτινο δρόμο που θα σας φέρει μετά από έντονη κατάβαση και άφθονες στροφές στο χωριό Στρόπωνες.
Παρεκκλίνοντας λίγο από την πορεία σας, μπορείτε να επισκεφθείτε το επίσης ορεινό χωριό Μετόχι, που κρύβεται ανάμεσα στα βράχια της ακτής, τα πλατάνια και τα θαλερά δάση.
Η διαδρομή ώς το Μετόχι πραγματοποιείται στο σύνολό της σε ασφάλτινο οδόστρωμα, μέσα από υπέροχο δάσος πανύψηλων ελάτων, προσφέροντας παράλληλα εξαίσια θέα στη Δίρφυ και στο αδελφό βουνό Ξηροβούνι (είναι η συνέχεια της οροσειράς προς Νότο).
Αν έχει προηγηθεί χιονόπτωση, μεγάλη προσοχή χρειάζεται στον πάγο που πιθανόν να καιροφυλακτεί στα σκιερά σημεία.
Επίσης, αν υπάρχει πρόβλεψη για κακοκαιρία, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι ο δρόμος μπορεί να κλείσει από χιόνι μέσα σε λίγα λεπτά, γι’ αυτό μην το ρισκάρετε, ό,τι όχημα κι αν οδηγείτε!
Μια πιο σύντομη διαδρομή θα σας φέρει από την Ανω Στενή στο χωριό Καμπιά (3 χιλιόμετρα), σε υψόμετρο 560, κτισμένο στην κατάφορτη με έλατα ράχη του Μεγάλου Λόγγου, επάνω στο φαράγγι του Χάβου.
Αφήνετε το όχημά σας στην είσοδο του χωριού και περπατάτε για 300 μέτρα ώς τις πηγές της «Κρύας Βρύσης», όπου ένα από τα πιο εντυπωσιακά κεφαλάρια του νησιού κάνει αισθητή την παρουσία του με μεγάλη παροχή νερού, χειμώνα-καλοκαίρι. Από εδώ ξεδιψούσε η αρχαία πόλη της Ερέτριας, ενώ ακόμη και σήμερα διακρίνεται το τεχνητό αυλάκι με το οποίο μεταφερόταν το νερό στην πόλη.
Αξίζει επίσης να επισκεφθείτε την εξοχική τοποθεσία «Αγία Κυριακή» (3 χλμ. από Ανω Στενή) όπου δεσπόζει το ομώνυμο εκκλησάκι, μέσα σε μια πανδαισία πράσινου, τρεχούμενων νερών και μικρών καταρρακτών.
Διαμονή
- «Μουσικό Πανδοχείο», ένας ποιοτικός ξενώνας όπου θα σας καλωσορίσει ο οικοδεσπότης του, μουσικοσυνθέτης Τάσος Ιωαννίδης. Επίσης να αναφέρουμε ότι κάθε Σάββατο γίνεται μια ιδιαίτερη μουσική βραδιά όπου παρουσιάζεται, στη σάλα του ξενώνα δίπλα στο αναμμένο τζάκι, το έργο ενός διαφορετικού συνθέτη, τηλ. 22280-51202
- Ο ξενώνας «Βασιλική» είναι κτισμένος εκεί που αρχίζει το δάσος, σε σημείο με εξαιρετική θέα και είναι ιδανικός, εκτός των άλλων, για οικογένειες, τηλ. 22280-51465
- Ξενώνας «Νακαράκη», φιλικό περιβάλλον, εξαίσιο πρωινό, προσεγμένοι εσωτερικοί χώροι, ένας πραγματικά χουχουλιάρικος ξενώνας, τηλ. 22280-51326 & 6979112223
- Ξενοδοχείο «Στενή», ίσως η παλιότερη τουριστική μονάδα στην περιοχή, που ανακαινίστηκε πλήρως το 2008, τηλ. 22280-51221
- Για διανυκτέρευση στο ορειβατικό καταφύγιο της Δίρφυος, θα πρέπει να έχει προηγηθεί οπωσδήποτε συνεννόηση με τον ΕΟΣ Χαλκίδας, στο τηλέφωνο 22210-25230 ή να επικοινωνήσετε με τον κ. Παναγιώτη Σπυριδάκη, κιν. 6970809822
